بیماری هوچکین (سرطان غدد لنفاوی) چیست؟

علائم سرطان غدد لنفاوی

بیماری هوچکین یکی از مجموعه بیماری هایی است که به آنها لنفوم گفته می شود. این بیماری در واقع سرطان گونه ای از سلول های سفید خون است که به آنها لنفوسیت گفته می شود.

انواع مختلفی از لنفوسیت وجود دارد. آنها بخش جدایی ناپذیر سیستم ایمنی و آنتی بادی بدن را تشکیل می دهند.

لنفوسیت ها در مغز استخوان ساخته شده و وارد جریان خون می شوند.

همچنین لنفوسیت ها در عروق لنفاوی (که شبکه ای از رگ های میکروسکوپی بوده که مایعات داخل بافت ها را تخلیه کرده و به سیستم گردش خون برمی گردانند) نیز جریان دارند.

سیستم لنفاوی شامل اندام های کوچکی به نام گره های لنفاوی نیز می شود. خوشه هایی از این گره ها در جاهای مختلف بدن از جمله گردن، کشاله ران و زیر بغل وجود دارد. طحال بخشی از این سیستم است.

لنفوسیت ها نوع غالب سلول ها در بافت های لنفوئید مانند مغز استخوان، غدد لنفوای، کبد و طحال می باشند.

لنفوسیت ها و بافت لنفاوی در دستگاه گوارش، پوست، ریه ها و سیستم اعصاب مرکزی نیز وجود دارد.

در واقع می توان لنفوسیت ها را در هر قسمتی از بدن یافت لذا سرطان های ناشی از آنها نیز می توانند در هر کجای بدن رخ بدهند.

لنفوم ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

بیماری هوچکین: در این حالت لنفوسیت های سرطانی یکی از اعضای خانواده لنفوسیت های B می باشند. این سلول ها، سلولهای بالغی بوده که به سلول های اصلی تولید آنتی بادی در بدن مربوط می شوند.
لنفوم غیر هوچکین: یک گروه از تعداد بسیار متنوعی از بیماری ها بوده که می توانند از هر یک از انواع لنفوسیت ها مشتق شوند (سلول های B، T و فرم های نادر تر)

میزان شیوع بیماری هوچکین چقدر است؟

سالانه در انگلستان حدود ۱۵۰۰ مورد جدید از ابتلا به بیماری هوچکین تشخیص داده می شود. این بیماری معمولا در افرادی بین سنین ۲۰ تا ۴۰ سال بروز می کند.

علل بیماری هوچکین چه چیزهایی هستند؟

علت این بیماری ناشناخته است. به احتمال زیاد این بیماری به علت تعامل بین عوامل ژنتیکی که به ارث برده می شوند و عوامل محیطی که می توانند آغاز گر بیماری باشند به وجود می آید.

مطالعات اخیر نشان می دهد که ویروسی که باعث بروز تب غده ای می شود نیز می تواند در ابتلا به بیماری هوچکین نقش داشته باشد.

علائم بیماری هوچکین چه چیزهایی هستند؟

اولین نشانه معمولا یک ورم سفت و بدون درد در غدد لنفاوی می باشد. هنگامی که که غدد لنفاوی در پاسخ به عفونت های موضعی بزرگ شده، معمولا دردناک نیز می شوند. متورم شدن بدون درد نشان از یک اختلال در خود لنفوسیت ها مانند لنفوم می باشد.

سایر علائم بیماری هوچکین عبارتند از:

خستگی
کاهش وزن
تعریق شدید شبانه
تب
خارش عمومی پوست
احساس درد در غدد بعد از نوشیدن الکل (نادر است.)

تشخیص بیماری هوچکین چگونه است؟

بیماری هوچکین غدد لنفاوی را تحت تاثیر قرار می دهد و ممکن است خود را در قسمت های عمیق تر بدن پنهان کند. پزشک برای تشخیص بیماری آزمایش هایی را برای شما تجویز خواهد کرد. رایج ترین این آزمایش ها عبارتند از:

نمونه برداری از غده لنفاوی ای که به نظر می رسد آسیب دیده و آزمایش کردن آن
نمونه برداری از مغز استخوان در استخوان لگن
عکس برداری با اشعه X
CT scan که ممکن است به صورت سراسری و از کل بدن به عمل بیاید.
اسکن PET

این آزمایش ها می توانند مرحله بیماری را تشخیص دهند. در مرحله اول بیماری، تنها یک خوشه از غدد لنفاوی تحت تاثیر قرار می گیرد. در مرحله دوم این بیماری به دو یا چند خوشه که همگی در یک طرف از دیافراگم قرار دارند آسیب می رساند.

دیافراگم عضله ای در بالای شکم و زیر شش ها است که بخش بالا و پایین بدن را از هم جدا می کند.

مرحله سوم این بیماری شامل تحت تاثیر قرار گرفتن غدد لنفاوی در هر دو طرف دیافراگم شده و مرحله چهارم شامل درگیر شدن سایر بافت ها به جز غدد لنفاوی و طحال (مانند کبد و یا مغز استخوان) می باشد.

افرادی که بیماری آنها علائم خاصی ندارد را در دسته A و بیمارانی که علائمی عمومی مانند تب و کاهش وزن را تجربه می کنند در دسته B طبقه بندی می شوند.

درمان بیماری هوچکین چگونه است؟

درمان بیماری هوچکین معمولا شامل پرتو درمانی، شیمی درمانی و یا هر دو می شود. نوع درمان به مرحله بیماری بستگی دارد.
پرتودرمانی

برای بیماران مرحله ۱A (مرحله اول و بدون علائم کلی) ممکن است تنها درمان مورد نیاز، پرتو درمانی باشد. بیمار برای مدت شش تا هشت هفته به مراکز پرتو درمانی مراجعه کرده و به صورت سرپایی درمان می شود.
شیمی درمانی

شیمی درمانی در بیمارانی که بیماری آنها گسترش پیدا کرده و به خصوص آنهایی که با علائم هم مواجه هستند (مانند مراحل ۳B یا مرحله ۴) مورد استفاده قرار می گیرد.

این درمان معمولا به صورت سرپایی و هفتگی انجام شده و ممکن است چهار تا شش ماه طول بکشد. ممکن است شیمی درمانی باعث ریزش موهای بیمار شود اما جای نگرانی وجود ندارد. موهای فرد بعد از چند ماه دوباره رشد خواهند کرد. شیمی درمانی می تواند خود باعث بروز ناخوشی های دیگری شود که پزشکان با تجویز دارو ها از بروز این عوارض پیشگیری می کنند.

درمان سرطان غدد لنفاوی چگونه پایش می شود؟

اثربخشی درمان با توجه به کاهش علائم و یا کاهش اندازه غدد بزرگ شده پایش می شود.

علاوه بر این ممکن است پزشک به صورت منظم برای شما انجام آزمایشهای تشخیصی را تجویز کند. انجام اسکن PET پس از هر دو دوره درمانی می تواند اطلاعات مفیدی را به پزشک بدهد.

اگر این اسکن نشان دهد که درمان موثر نبوده است، ممکن است پزشک دوره درمان را فشرده تر کند. بیشتر بیماران به ۴ تا ۶ دوره ی درمانی نیاز پیدا می کنند.

در این نوع سرطان، بیمار شانس بهبودی بالایی دارد، به خصوص اگر بیماری وی به موقع تشخیص داده شود.

این بیماری ممکن است بعد از درمان موفقیت آمیز دوباره عود کند.

در این دسته بیماران دوباره تمام مراحل تشخیص و درمانی بالا باید انجام شود.

بیمارانی که دچار عود بیماری می شوند باز هم شانس درمان موفقیت آمیز را دارند با این تفاوت که ممکن است این بار به درمان فشرده تر و یا حتی پیوند سلول های بنیادی نیاز داشته باشند.

منبع:علائم سرطان غدد لنفاوی

علائم سرطان غدد لنفاوی