بورس چست؟

بدون دیدگاه

بورس یک بازار مالی است که در آن می‌توانید انواع اوراق بهادار را خرید و فروش کنید. اوراق بهادار نوعی سند مالی هستند که نشان‌دهنده حقوق و تعهدات مالی شما نسبت به شرکت‌ها، دولت یا سایر نهادها هستند. برای مثال، سهام یک اوراق بهادار است که نشان‌دهنده مالکیت شما در یک شرکت است. برخی از اوراق بهادار دارای سود و سرمایه‌گذاری هستند، یعنی شما می‌توانید از درآمد و افزایش ارزش آن‌ها بهره ببرید. برخی دیگر فقط دارای تعهدات هستند، یعنی شما باید به‌صورت دوره‌ای به صاحب آن‌ها پول پرداخت کنید.

بورس یکی از مهم‌ترین اجزای بازار مالی است که به‌عنوان یک صرافی مرکزی برای خرید و فروش اوراق بهادار و دیگر اشکال دارایی‌های مالی عمل می‌کند. در این مقاله که توسط مالی خبر نوشته‌شده، به بررسی مفهوم بورس، عملکرد آن، انواع بورس‌ها، نقش بورس در اقتصاد و سایر جنبه‌های مرتبط با آن می‌پردازد. همچنین مقالات زیادی در رابطه با بورس در این سایت قرار گرفته که می‌توانید مطالعه کنید.

مفهوم بورس

بورس یک مجموعه مرکزی است که به‌عنوان یک بازار مالی عمل می‌کند و امکان خرید و فروش اوراق بهادار و دیگر اشکال دارایی‌های مالی را فراهم می‌کند. این تبادلات معمولاً به‌صورت الکترونیکی یا در مکان‌های فیزیکی مانند ساختمان‌های بورس صورت ‌می‌گیرد.

انواع بورس

بازار بورس ایران به چهار بازار مختلف تقسیم می‌شود، هر یک با ویژگی‌ها و قوانین خاص خود می‌باشند. مالی خبر نیز در کتگوری مقالات بورس به‌صورت مفصل به هر کدام از انواع بورس پرداخته است. در ادامه مختصر هر یک را توضیح می‌دهیم:

  1. بورس کالا: در این بازار، معاملات مرتبط با خرید و فروش کالاهای معین صورت ‌می‌گیرد. کالاهای مورد معامله در این بازار شامل مواد اولیه مانند فولاد، گندم، نفت، پتروشیمی، مس و غیره هستند. این بازار اهمیت زیادی در تأمین نیازهای اقتصادی کشور دارد.
  2. بورس اوراق بهادار: در این بازار، خرید و فروش اوراق بهادار صورت‌ می‌گیرد. اوراق بهادار شامل سهام شرکت‌ها، اوراق مشارکت، اوراق قرضه، اوراق تسهیلات بانکی و دیگر اوراق مالی مشابه می‌شوند. بورس اوراق بهادار به‌عنوان بازار اصلی سرمایه‌گذاری در ایران شناخته می‌شود.
  3. بورس انرژی: این بازار به خرید و فروش حامل‌های انرژی مانند گاز طبیعی، برق، و سایر محصولات مرتبط با انرژی اختصاص دارد. در این بازار، تأمین و توزیع انرژی به‌صورت اقتصادی و کارآمد مدیریت می‌شود و معاملات بر پایه قراردادهای استاندارد صورت‌ می‌گیرد.
  4. فرابورس: این بازار به خرید و فروش اوراق بهادار شرکت‌های نوپا، نوآورانه و رشدگرا می‌پردازد. شرکت‌هایی که به‌تازگی به بازار پایتختی وارد شده‌اند و نیاز به تأمین سرمایه دارند، معاملات اوراق بهادار خود را در این بازار انجام می‌دهند. این بازار به شرکت‌های کوچک‌تر و معاملات غیرقابل نمایش در بورس اوراق بهادار فرصت می‌دهد.

هر یک از این بازارها نقش مهمی در اقتصاد ایران ایفا می‌کنند و به سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها امکان معامله و سرمایه‌گذاری در زمینه‌های مختلف را می‌دهند. همچنین هر یک از این انواع بورس دارای ویژگی‌ها، قوانین، و عوامل تعیین‌کننده‌ای است که تأثیر مستقیمی بر عملکرد و نوسانات بازار دارند. انتخاب نوع بورس مناسب برای سرمایه‌گذاری و معاملات نیاز به درک دقیق‌تر درباره هر نوع بازار و ریسک‌های مرتبط با آن دارد.

عملکرد و اصطلاحات بورس

بورس به‌عنوان یک مکانی برای تطابق خریداران و فروشندگان عمل می‌کند. افراد و شرکت‌ها می‌توانند در بورس اوراق بهادار را خریداری یا فروش کنند و قیمت این اوراق به توافق بین خریداران و فروشندگان بستگی دارد. بورس همچنین نقش مهمی در تشکیل قیمت و ایجاد شفافیت در بازار دارایی‌های مالی ایفا می‌کند.

علاوه بر این می‌توان گفت، بورس یکی از نقاط کلیدی در منظومه بازارهای مالی کشور، جایی است که انواع مختلفی از اوراق بهادار و دارایی‌های مالی را می‌توان خرید و فروخت. عملکرد بورس به‌صورتی کاملاً پویا و تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد، از جمله وضعیت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، و فناوری. برای پیگیری و تجزیه و تحلیل عملکرد بورس، معمولاً از شاخص‌های مختلفی استفاده می‌شود که نمایانگر روند قیمت‌ها، حجم معاملات، و ارزش بازار هستند.

مفاهیم و اصطلاحات مهمی هستند که در حوزه بورس و بازار سرمایه از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند و به سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به این حوزه کمک می‌کنند تا تصمیمات بهتری برای سرمایه‌گذاری خود بگیرند. چند مورد از این مفاهیم عبارتند از:

  • کد بورسی

شناسه‌ای منحصربه‌فرد است که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار به افراد حقیقی و حقوقی اختصاص می‌یابد. این کد معمولاً از سه حرف اول فامیلی شخص و یک عدد پنج رقمی تشکیل شده است. به‌عنوان مثال، کد بورسی خانم افشار ممکن است به شکل “افش 12345” باشد. این کد بورسی به افراد امکان می‌دهد تا در معاملات بورسی شناخته شوند و تاریخچه معاملات آن‌ها را پیگیری کنند.

  • نماد معاملاتی

نیز به شناسه‌ای اشاره دارد که به‌عنوان نمایانگر یک دارایی و معامله مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نماد معمولاً به کد یا نام اختصاری شرکت‌ها ارتباط دارد و برای شناسایی و دسته‌بندی آن‌ها در بازار بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌عنوان مثال، شرکت ملی مس ایران با نماد “فملی” یا پالایشگاه نفت بندر عباس با نماد “شبندر” در بورس و تالارهای معاملاتی معرفی می‌شوند.

  • شاخص بورس

به‌عنوان یک عدد معاملاتی عمل می‌کند که عملکرد کل یا بخش‌های خاصی از بازار سهام را نمایش می‌دهد. این شاخص با استفاده از قیمت و حجم سهام‌های انتخابی محاسبه می‌شود و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا روند بازار را دنبال کرده و تصمیمات خود را بر اساس آن بگیرند.

  • پرتفوی یا سبد سهام

به مجموعه‌ای از دارایی‌ها یا اوراق بهادار اشاره دارد که هر کدام دارای ریسک و بازده متفاوتی هستند. پرتفوی در بازار بورس در واقع کلید است که دارایی‌های تشکیل‌دهنده آن ترکیبی از اوراق بهادار مختلف مانند سهام و حق تقدم آن‌ها، اوراق مشتقه، اختیار معامله، اوراق با درآمد ثابت و… باشد.

  • EPS

به معنای سود هر سهم تعریف می‌شود و با تقسیم سود خالص شرکت بر تعداد سهام در گردش محاسبه می‌شود. این نسبت به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا به عملکرد مالی شرکت بپردازند.

  • DPS

یعنی سود تقسیمی به ازای هر سهم و نشان‌دهنده قسمتی از EPS است که به سهامداران تقسیم می‌شود. این نسبت نشان‌دهنده میزان سودی است که به صاحبان سهام تعلق می‌گیرد و می‌تواند نشان‌دهنده سیاست تقسیم سود شرکت باشد.

بعضی از شاخص‌ها که از اهمیت بسیاری در بازار بورس برخوردارند عبارت‌اند از:

  1. شاخص کل: این شاخص به‌معنای میانگین قیمت تمام نمادهای موجود در بازار بورس است. از طریق این شاخص، تغییرات کلی بازار به‌طور خلاصه‌ای نمایش داده‌ می‌شود.
  2. شاخص هم‌وزن: این شاخص متوسط قیمت تمام نمادها را با در نظر گرفتن وزن یکسان برای هر نماد نشان می‌دهد. این شاخص تأثیر نمادهای بزرگ‌تر و کوچک‌تر را با تساوی در نظر می‌گیرد.
  3. شاخص فرابورس: این شاخص میانگین قیمت تمام نمادهای معامله‌شده در بازار فرابورس (بورس اوراق بهادار خارج از بورس اصلی) را نشان می‌دهد.

استفاده از این شاخص‌ها به سرمایه‌گذاران و تحلیلگران بازار امکان می‌دهد تا روندها و نوسانات بازار را مشاهده و تحلیل کرده و به تصمیم‌گیری‌های بهتر در زمینه سرمایه‌گذاری و معاملات در بازار بورس بپردازند.

نقش بورس در اقتصاد

بورس یک نهاد محوری در بازار سرمایه است که نقش مهمی در اقتصاد کشورها دارد. همچنین به افراد و شرکت‌ها امکان معامله و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار را می‌دهد و این فرصت را فراهم می‌کند تا از مهارت‌های سرمایه‌گذاری بهره‌برداری کنند.

  • تأمین منابع مالی: بورس با جذب و به‌کارگیری سرمایه‌های راکد، امکان تخصیص کارآمد منابع مالی را فراهم می‌کند.
  • شفافیت: بازار بورس اطلاعات دقیق و به‌روزی در مورد قیمت‌ها و تراکم معاملات ارائه می‌دهد که به شفافیت بازار کمک می‌کند. این بازار همچنین با ارائه اطلاعات در مورد شرکت‌ها و اوراق بهادار، به کاهش خطرات سرمایه‌گذاری و تشویق کارآفرینی کمک می‌کند.
  • اقتصاد مقاومتی: بورس با تأثیرگذاری بر رشد تولید، اشتغال، تجارت و توسعه پایدار، نقش مؤثری در اقتصاد مقاومتی دارد.

سرمایه‌گذاری در بورس

سرمایه‌گذاری در بورس یک راهکار موجود برای افراد و شرکت‌ها است که از طریق خرید و فروش اوراق بهادار، از جمله سهام، اوراق مشتقه و اوراق با درآمد ثابت، می‌توانند سود یا زیان کسب کنند. این فرصت مزایا و معایبی دارد که باید قبل از ورود به بازار بورس، با آن‌ها آشنا شوید.

5 مورد از مزایای سرمایه‌گذاری در بورس:

  1. امکان دسترسی به بازار بزرگ و پویا با استفاده از سامانه‌های معاملاتی آنلاین.
  2. امکان بهره‌گیری از تخصص و تجربه کارگزاران و مشاوران حرفه‌ای.
  3. امکان پرداخت سود تقسیمی توسط شرکت‌های سودده.
  4. امکان حفظ قدرت خرید و جلوگیری از تورم با استفاده از سود مرکب.
  5. امکان شرکت در عرضه اولیه و خرید سهام شرکت‌های جدید با قیمت پایین.

4 مورد از معایب سرمایه‌گذاری در بورس:

  1. ریسک بالا و نوسانات شدید قیمت سهام.
  2. نیاز به داشتن دانش و مهارت کافی در تحلیل بازار و سهام.
  3. نیاز به صبر و حوصله برای رسیدن به سود بلندمدت.
  4. نیاز به پیگیری و رصد مداوم بازار و سهام.

برای شروع سرمایه‌گذاری در بورس، شما باید مراحل زیر را طی کنید:

  • درخواست کد بورسی
  • افتتاح حساب نزد کارگزار ناظر
  • شارژ حساب معاملاتی
  • آشنایی با سامانه‌های معاملات آنلاین
  • خرید و فروش سهام

برای دریافت کد بورسی، شما نیاز به تعامل با یک کارگزار ناظر دارید. کارگزار ناظر، یک شرکت حقوقی مجاز است که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز فعالیت در بازار سرمایه را دریافت کرده است. برای دریافت کد بورسی شما باید ابتدا در سامانه سجام ثبت‌نام کنید و احراز هویت خود را انجام دهید. سپس باید یک کارگزاری را انتخاب کنید و از آن کد آنلاین درخواست کنید. با استفاده از کد آنلاین، می‌توانید به سامانه معاملاتی کارگزاری خود وارد شوید و در بازار سرمایه فعالیت داشته باشید.

چالش‌ها و ریسک‌ها:

بازار بورس به‌عنوان یکی از نهادهای کلان و حیاتی در اقتصاد جهانی، به افراد و شرکت‌ها فرصت‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاری و کسب درآمد ارائه می‌دهد. اما همچنین همراه با چالش‌ها و ریسک‌هایی نیز می‌آید که برای سرمایه‌گذاران مهم است آن‌ها را در نظر بگیرند. برخی از این چالش‌ها و ریسک‌ها در بازار بورس عبارتند از:

  • ریسک بازار: این ریسک به تغییرات قیمت اوراق بهادار در بازار بستگی دارد. قیمت اوراق بهادار تحت تأثیر عوامل مختلفی همچون وضعیت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فناوری قرار دارد. اگر شرایط بازار نامساعد باشد، ممکن است قیمت اوراق بهادار کاهش یابد و سرمایه‌گذاران زیان‌دیده شوند.
  • ریسک مالی: این ریسک به عملکرد مالی شرکت‌های بورسی بستگی دارد. اگر شرکت‌ها سود کافی تولید نکنند یا بدهکار شوند، ممکن است نتوانند سود تقسیم کنند یا پول خود را پس بدهند. در نتیجه، قیمت سهام آن‌ها کاهش یابد و سرمایه‌گذاران ضرر کنند.
  • ریسک نرخ بهره: این ریسک به تغییرات نرخ بهره بانک مرکزی بستگی دارد. نرخ بهره تأثیر مستقیم بر روی هزینه سرمایه و تقاضای سرمایه دارد. اگر نرخ بهره بالا رود، هزینه سرمایه شرکت‌ها افزایش یابد و تقاضای سرمایه کاهش یابد. در نتیجه، قیمت اوراق بهادار کاهش یابد و سوددهی آن‌ها کم شود.
  • ریسک نرخ ارز: این ریسک به تغییرات نرخ ارز پول ملی نسبت به پول خارجی بستگی دارد. نرخ ارز تأثیر مستقیم بر روی صادرات و واردات کشور دارد. اگر نرخ ارز کاهش یابد، صادرات کشور کاهش یابد و واردات کشور افزایش یابد. در نتیجه، تولید داخلی کشور کاهش یابد و تورم کشور افزایش یابد.
  • ریسک سیاسی: این ریسک به تغییرات در قوانین، مقامات، حکومت‌ها و سیستم‌های حکومتی بستگی دارد. تغییرات سیاسی می‌توانند بر امنیت، پایداری، رشد و توسعه کشور تأثیرگذار باشند. اگر شرایط سیاسی کشور نامساعد باشد، ممکن است اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار بورس کاهش یابد و قیمت اوراق بهادار کاهش یابد.

همچنین باید توجه داشت که تنها با درک دقیق‌تر و مطالعه کافی درباره بازار بورس، می‌توان به مدیریت این چالش‌ها و ریسک‌ها بپردازیم و تصمیم‌گیری‌های مناسب در مورد سرمایه‌گذاری در آن انجام دهیم. همچنین اگر می‌خواهید خبرهای مربوط به بازار بورس را دنبال کنید کتگوری اخبار بورس در مالی خبر می‌تواند برای شما مفید باشد.

سخن پایانی

بورس به‌عنوان یک نهاد مالی اساسی در هر اقتصاد نقش مهمی در توسعه، تصمیم‌گیری، شفافیت، و کاهش ریسک دارد. اهمیت بورس در اقتصاد به این دلیل است که تأثیر به سزایی در زندگی افراد و توسعه کشورها دارد. بنابراین، نظارت دقیق و مدیریت صحیح بورس‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بورس یک عنصر کلیدی در تابلوی اقتصادی هر کشور است و برای شناخت بهتر عملکرد اقتصادی و مالی، اهمیت دانش و درک درست از این نهاد بسیار ضروری است. همچنین، مشارکت در بورس به‌عنوان یک سرمایه‌گذار نیاز به مطالعه دقیق و مشورت با متخصصان دارد تا ریسک‌ها به حداقل رسانده شوند.


پشتیبانی
  • چنانچه سوال یا اشکالی در مورد این مطلب دارید، همکاران ما 24 ساعته پاسخگوی شما هستند. تماس از خط ثابت با شماره: 9099070345
مشخصات و اطلاعات فایل
باکس دانلود